Nguồn nhân lực chất lượng cao: Nhìn từ phía nhà tuyển dụng
Thực hiện: Hải Anh
Tạp chí Thế Giới Vi Tính B đã phỏng vấn chủ tịch, giám đốc điều hành công ty TNHH NetViet, Dương Xuân Giao - chuyên gia trong lĩnh vực tuyển dụng nhân sự trung và cao cấp về việc, làm thế nào đề nhà tuyển dụng và ứng viên tìm thấy những điểm chung, cùng gắn bó và phát triển trên con đường sự nghiệp...?
--------------------------------------------------------------------------------
Thưa ông! Xin ông cho biết hiện trạng nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ CIO của Việt Nam hiện nay?
Có thể nói nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam nói chung và đội ngũ CIO nói riêng đều đang đứng trước một thực trạng là thiếu và yếu.
Về nguồn nhân lực chất lượng cao, nhu cầu của xã hội hiện rất lớn. Kể từ 1986, với những làn sóng đầu tư của các công ty nước ngoài, một thế hệ các nhà quản lý Việt Nam được thành lập và được trau dồi từ thực tế. Thế hệ này có đặc thù là trưởng thành qua thực tế nhưng bị "hổng" về kiến thức quản trị chuyên nghiệp và bài bản. Với đà tăng trưởng kinh tế ngoạn mục của Việt Nam, sức hút của doanh nghiệp (DN) đối với các vị trí quản lý là rất lớn. NetViet mỗi năm tuyển dụng hàng trăm quản trị viên cao cấp mà vẫn chỉ đáp ứng được chưa đến 20% các yêu cầu của khách hàng. Nhìn ra toàn xã hội, nhu cầu về quản trị viên cao cấp là hàng trăm ngàn vị trí mỗi năm nhưng đáp ứng được số lượng này quả là một bài toán nan giải trước thực trạng đội ngũ quản trị viên vừa thiếu, vừa yếu hiện nay.
Ông Dương Xuân Giao
Về CIO (nhà quản lý CNTT), nước ngoài chức danh này không mới. Tại Việt Nam gần đây thuật ngữ này mới được quan tâm. Tuy nhiên, lực lượng CIO ở Việt Nam vẫn còn ít, chỉ khoảng vài trăm người. Những CIO này hầu hết tập trung tại các công ty của nước ngoài và được các công ty này cho đi đào tạo ở những trường lớp của nước ngoài. Hiện nay, Việt Nam chưa có trường, lớp nào đào tạo đội ngũ CIO. Trong khi đó, nhu cầu của thị trường là rất lớn. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam hội nhập, DN và đơn vị sử dụng lao động đều nhận thức được vai trò của CIO rất quan trọng trong sản xuất và kinh doanh.
Khảo sát của NetViet cho thấy, CIO và lao động chất lượng cao đang hoạt động chủ yếu trong các lĩnh vực tài chính như: ngân hàng, chứng khoán, công nghệ cao, ngành bán lẻ. Vì sao những ngành nghề này luôn thu hút nguồn lao động chất lượng cao và đội ngũ CIO? Vì trong những lĩnh vực này lương bổng cao, môi trường làm việc tốt, có sự cạnh tranh lành mạnh, có nhiều cơ hội phát triển và mở rộng tầm nhìn. Hiện nay, mức lương của các vị trí này không dưới 3.000USD/tháng.
Vậy nhà tuyển dụng cần phải làm gì để có nguồn nhân lực như ý?
Để có được nguồn nhân lực tốt, cần có một kế hoạch xuyên suốt trong hoạt động của DN về việc tuyển người và quan trọng hơn nữa, việc giữ nhân tài. Với NetViet, trong quá trình tư vấn và triển khai các giải pháp nhân sự cho khách hàng, chúng tôi quan tâm chi tiết đến việc hoạch định nguồn lực con người sao cho đi đúng và đi sát với mục tiêu kinh doanh của DN. Một giải pháp tổng thể bao gồm nhiều giải pháp nhỏ như: tuyển dụng, đào tạo, lương bổng chế độ, môi trường làm việc, văn hóa công ty...
Trên thực tế, con người vốn phức tạp nên quản trị con người để cả tập thể đồng tâm nhất trí đi theo hoạch định của công ty là một tiến trình rất phức tạp, đòi hỏi nhà quản lý DN phải đầu tư nhiều công sức và tâm ý để có được đội ngũ trong mơ của mình. "Làm đúng ngay từ đầu", với phương châm đó, nhiều DN đã tìm đến nhà tư vấn chuyên nghiệp về nhân sự để có được giải pháp được "may đo" tốt nhất cho DN của mình.
Riêng đối với CIO, trước tiên DN cần phải xác định kỹ trước khi tuyển dụng xem đơn vị có nhu cầu ứng dụng CNTT toàn bộ hay chỉ cần một vài bộ phận? CNTT sẽ đem lại hiệu quả kinh doanh cũng như có tác động quan trọng như thế nào đến công ty?
Bước tiếp theo là phải xác định xem, DN của mình cần đến nguồn nhân lực nào: thật giỏi, giỏi hay vừa... Trong thực tế có những người rất giỏi nhưng do nhà tuyển dụng sắp xếp vào vị trí công việc không đúng với sở trường của họ, hoặc ở vị trí đó người lao động không phát huy được khả năng, dẫn đến làm việc không hiệu quả. Khi đã tuyển được nhân lực theo ý muốn, cần phải tạo môi trường làm việc thoải mái và không gian "thoáng" cho nhân viên hoạt động tốt và gắn bó, có trách nhiệm với công việc. Mỗi đơn vị rất cần đến văn hóa của đơn vị mình, do chính người lãnh đạo cao nhất của đơn vị xây dựng và tạo ra.
Một điều quan trọng nữa đó là, nhà tuyển dụng phải có niềm tin đối với nhân viên, hãy giao cho họ quyền được nói, được làm và được trọng thị. đừng tiếc mà không trả lương xứng đáng cho họ.
Vậy ứng viên cần những tiêu chuẩn gì để được tuyển dụng, thưa ông?
Ứng viên chất lượng cao nói chung và đội ngũ CIO nói riêng cần phải có tầm nhìn xa và kiến thức chuyên môn giỏi. Ứng viên còn cần khả năng giao tiếp để truyền đạt thông tin cho lãnh đạo, đồng nghiệp và khách hàng hiểu vấn đề và đi theo vấn đề đó. Một tiêu chí quan trọng khác là khả năng lãnh đạo để làm việc độc lập, tự hoạch định chiến lược và có óc phán đoán hay nhận định sự việc chín chắn để đem lại hiệu quả cao nhất. Ứng viên cũng cần hiểu ý đồ cũng như mục đích của người lãnh đạo để biến nó thành hành động có kết quả tốt nhất. Cuối cùng, ngoài chữ "tài", ứng viên cần có chữ "tâm".
Ông có lời khuyên gì dành cho cả hai (nhà tuyển dụng và ứng viên)?
Hơn lúc nào hết, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, các nhà quản trị cao cấp của các công ty cần nhận thức được chính yếu tố con người là chìa khóa cho thành công của chính mình. Vì con người làm nên sự khác biệt mà đối thủ cạnh tranh khó lòng copy và từ đấy đem lại lợi thế cạnh tranh cho DN. Điều này lại càng đúng hơn đối với các công ty có chứa hàm lượng chất xám cao như trong lĩnh vực CNTT.
Nhà tuyển dụng phải có niềm tin đối với nhân viên, hãy giao cho họ quyền được nói, được làm và được trọng thị. đừng tiếc hãy trả lương xứng đáng cho họ.
Khởi nguồn từ nhận thức này, DN sẽ có những bước đi phù hợp để tìm đúng người đúng việc, giữ nhân tài, bồi dưỡng nguyên khí nhằm phát triển ổn định và bền vững sau này. Tiếp đến, chọn lựa giữa tự làm và thuê tư vấn có thể là một quyết định quan trọng sau khi lãnh đạo công ty nhận thức được tầm quan trọng của các yếu tố nhân sự. Tính trên cả hai mặt lý thuyết lẫn thực hành, DN không nên ngần ngại sử dụng dịch vụ tư vấn nếu mình chưa đủ kiến thức và thực tế chuyên sâu trong lĩnh vực nhân sự vốn phức tạp và nhạy cảm. Chi phí cho dịch vụ theo tôi là rất thấp so với lợi ích DN có được. Mục đích cuối cùng là DN có được đội ngũ quản lý có tài, có tâm và gắn bó lâu dài cùng DN.
Còn về phía nhân viên, định hướng phát triển lâu dài cùng công ty nên được đặt ra như một kế hoạch trung – dài hạn của bạn. Rất rõ ràng là không ai, đặc biệt là những người quản trị cao cấp như một CIO, lại có thể thành công nếu bạn không có độ ổn định trong công việc. Tôi hiểu các bạn có một ước vọng cháy bỏng muốn vươn lên, nhưng ước vọng đấy cần được xây trên vinh quang của sự kết hợp Win-Win giữa bạn và công ty của bạn. Nếu bạn muốn thành công bằng mọi giá, tôi đang nghĩ đến câu "Dục tốc bất đạt". Tôi chúc bạn được như ý nhưng tận trong thâm tâm, tôi không tin bạn sẽ thực sự thành công. Tôi đơn thuần nghĩ bạn thắng một trận chiến nhưng chưa hẳn là bạn thắng một cuộc chiến. Mong các bạn hãy nghĩ chuyện lâu dài, cho người và cho mình.
Ngày 9/5/2008, công ty TNHH NetViet đã phối hợp với chi nhánh phòng Thương Mại và Công Nghiệp Việt Nam tại TP. HCM tổ chức hội thảo "Giải pháp NetViet cho các cuộc khủng hoảng nhân sự". Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của nhiều DN phía Nam.
Tại đây, NetViet đã đưa ra các giải pháp mới : Dịch vụ tư vấn và triển khai giải pháp nhân sự cho DN, tối ưu hóa cơ cấu tổ chức, tư vấn tuyển dụng, tư vấn đào tạo, tiền lương và phúc lợi, đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên, xây dựng và nuôi dưỡng văn hóa DN, giải pháp cho các khủng hoảng nhân sự và tư vấn luật lao động. Từ các giải pháp này, NetViet sẽ giúp DN giải quyết những bài toán khó về nhân sự.
Trên thực tế có rất nhiều công ty đang phải đối mặt với việc thiếu hụt nhân sự và tình trạng đình công của công nhân đòi hỏi các quyền lợi. Khi đó NetViet sẽ đóng vai trò là phòng nhân sự chuyên nghiệp sát cánh với DN giải quyết các vấn đề nảy sinh. Với các dịch vụ này, DN không cần phân tán sức mạnh vào các công việc mà đối với họ không tạo ra lợi nhuận trực tiếp, đồng thời giảm thiểu khả năng mất thời gian và chi phí lớn cho các cuộc khủng hoảng về nhân sự
Thực hiện: Hải Anh
Tạp chí Thế Giới Vi Tính B đã phỏng vấn chủ tịch, giám đốc điều hành công ty TNHH NetViet, Dương Xuân Giao - chuyên gia trong lĩnh vực tuyển dụng nhân sự trung và cao cấp về việc, làm thế nào đề nhà tuyển dụng và ứng viên tìm thấy những điểm chung, cùng gắn bó và phát triển trên con đường sự nghiệp...?
--------------------------------------------------------------------------------
Thưa ông! Xin ông cho biết hiện trạng nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ CIO của Việt Nam hiện nay?
Có thể nói nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam nói chung và đội ngũ CIO nói riêng đều đang đứng trước một thực trạng là thiếu và yếu.
Về nguồn nhân lực chất lượng cao, nhu cầu của xã hội hiện rất lớn. Kể từ 1986, với những làn sóng đầu tư của các công ty nước ngoài, một thế hệ các nhà quản lý Việt Nam được thành lập và được trau dồi từ thực tế. Thế hệ này có đặc thù là trưởng thành qua thực tế nhưng bị "hổng" về kiến thức quản trị chuyên nghiệp và bài bản. Với đà tăng trưởng kinh tế ngoạn mục của Việt Nam, sức hút của doanh nghiệp (DN) đối với các vị trí quản lý là rất lớn. NetViet mỗi năm tuyển dụng hàng trăm quản trị viên cao cấp mà vẫn chỉ đáp ứng được chưa đến 20% các yêu cầu của khách hàng. Nhìn ra toàn xã hội, nhu cầu về quản trị viên cao cấp là hàng trăm ngàn vị trí mỗi năm nhưng đáp ứng được số lượng này quả là một bài toán nan giải trước thực trạng đội ngũ quản trị viên vừa thiếu, vừa yếu hiện nay.
Ông Dương Xuân Giao
Về CIO (nhà quản lý CNTT), nước ngoài chức danh này không mới. Tại Việt Nam gần đây thuật ngữ này mới được quan tâm. Tuy nhiên, lực lượng CIO ở Việt Nam vẫn còn ít, chỉ khoảng vài trăm người. Những CIO này hầu hết tập trung tại các công ty của nước ngoài và được các công ty này cho đi đào tạo ở những trường lớp của nước ngoài. Hiện nay, Việt Nam chưa có trường, lớp nào đào tạo đội ngũ CIO. Trong khi đó, nhu cầu của thị trường là rất lớn. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam hội nhập, DN và đơn vị sử dụng lao động đều nhận thức được vai trò của CIO rất quan trọng trong sản xuất và kinh doanh.
Khảo sát của NetViet cho thấy, CIO và lao động chất lượng cao đang hoạt động chủ yếu trong các lĩnh vực tài chính như: ngân hàng, chứng khoán, công nghệ cao, ngành bán lẻ. Vì sao những ngành nghề này luôn thu hút nguồn lao động chất lượng cao và đội ngũ CIO? Vì trong những lĩnh vực này lương bổng cao, môi trường làm việc tốt, có sự cạnh tranh lành mạnh, có nhiều cơ hội phát triển và mở rộng tầm nhìn. Hiện nay, mức lương của các vị trí này không dưới 3.000USD/tháng.
Vậy nhà tuyển dụng cần phải làm gì để có nguồn nhân lực như ý?
Để có được nguồn nhân lực tốt, cần có một kế hoạch xuyên suốt trong hoạt động của DN về việc tuyển người và quan trọng hơn nữa, việc giữ nhân tài. Với NetViet, trong quá trình tư vấn và triển khai các giải pháp nhân sự cho khách hàng, chúng tôi quan tâm chi tiết đến việc hoạch định nguồn lực con người sao cho đi đúng và đi sát với mục tiêu kinh doanh của DN. Một giải pháp tổng thể bao gồm nhiều giải pháp nhỏ như: tuyển dụng, đào tạo, lương bổng chế độ, môi trường làm việc, văn hóa công ty...
Trên thực tế, con người vốn phức tạp nên quản trị con người để cả tập thể đồng tâm nhất trí đi theo hoạch định của công ty là một tiến trình rất phức tạp, đòi hỏi nhà quản lý DN phải đầu tư nhiều công sức và tâm ý để có được đội ngũ trong mơ của mình. "Làm đúng ngay từ đầu", với phương châm đó, nhiều DN đã tìm đến nhà tư vấn chuyên nghiệp về nhân sự để có được giải pháp được "may đo" tốt nhất cho DN của mình.
Riêng đối với CIO, trước tiên DN cần phải xác định kỹ trước khi tuyển dụng xem đơn vị có nhu cầu ứng dụng CNTT toàn bộ hay chỉ cần một vài bộ phận? CNTT sẽ đem lại hiệu quả kinh doanh cũng như có tác động quan trọng như thế nào đến công ty?
Bước tiếp theo là phải xác định xem, DN của mình cần đến nguồn nhân lực nào: thật giỏi, giỏi hay vừa... Trong thực tế có những người rất giỏi nhưng do nhà tuyển dụng sắp xếp vào vị trí công việc không đúng với sở trường của họ, hoặc ở vị trí đó người lao động không phát huy được khả năng, dẫn đến làm việc không hiệu quả. Khi đã tuyển được nhân lực theo ý muốn, cần phải tạo môi trường làm việc thoải mái và không gian "thoáng" cho nhân viên hoạt động tốt và gắn bó, có trách nhiệm với công việc. Mỗi đơn vị rất cần đến văn hóa của đơn vị mình, do chính người lãnh đạo cao nhất của đơn vị xây dựng và tạo ra.
Một điều quan trọng nữa đó là, nhà tuyển dụng phải có niềm tin đối với nhân viên, hãy giao cho họ quyền được nói, được làm và được trọng thị. đừng tiếc mà không trả lương xứng đáng cho họ.
Vậy ứng viên cần những tiêu chuẩn gì để được tuyển dụng, thưa ông?
Ứng viên chất lượng cao nói chung và đội ngũ CIO nói riêng cần phải có tầm nhìn xa và kiến thức chuyên môn giỏi. Ứng viên còn cần khả năng giao tiếp để truyền đạt thông tin cho lãnh đạo, đồng nghiệp và khách hàng hiểu vấn đề và đi theo vấn đề đó. Một tiêu chí quan trọng khác là khả năng lãnh đạo để làm việc độc lập, tự hoạch định chiến lược và có óc phán đoán hay nhận định sự việc chín chắn để đem lại hiệu quả cao nhất. Ứng viên cũng cần hiểu ý đồ cũng như mục đích của người lãnh đạo để biến nó thành hành động có kết quả tốt nhất. Cuối cùng, ngoài chữ "tài", ứng viên cần có chữ "tâm".
Ông có lời khuyên gì dành cho cả hai (nhà tuyển dụng và ứng viên)?
Hơn lúc nào hết, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, các nhà quản trị cao cấp của các công ty cần nhận thức được chính yếu tố con người là chìa khóa cho thành công của chính mình. Vì con người làm nên sự khác biệt mà đối thủ cạnh tranh khó lòng copy và từ đấy đem lại lợi thế cạnh tranh cho DN. Điều này lại càng đúng hơn đối với các công ty có chứa hàm lượng chất xám cao như trong lĩnh vực CNTT.
Nhà tuyển dụng phải có niềm tin đối với nhân viên, hãy giao cho họ quyền được nói, được làm và được trọng thị. đừng tiếc hãy trả lương xứng đáng cho họ.
Khởi nguồn từ nhận thức này, DN sẽ có những bước đi phù hợp để tìm đúng người đúng việc, giữ nhân tài, bồi dưỡng nguyên khí nhằm phát triển ổn định và bền vững sau này. Tiếp đến, chọn lựa giữa tự làm và thuê tư vấn có thể là một quyết định quan trọng sau khi lãnh đạo công ty nhận thức được tầm quan trọng của các yếu tố nhân sự. Tính trên cả hai mặt lý thuyết lẫn thực hành, DN không nên ngần ngại sử dụng dịch vụ tư vấn nếu mình chưa đủ kiến thức và thực tế chuyên sâu trong lĩnh vực nhân sự vốn phức tạp và nhạy cảm. Chi phí cho dịch vụ theo tôi là rất thấp so với lợi ích DN có được. Mục đích cuối cùng là DN có được đội ngũ quản lý có tài, có tâm và gắn bó lâu dài cùng DN.
Còn về phía nhân viên, định hướng phát triển lâu dài cùng công ty nên được đặt ra như một kế hoạch trung – dài hạn của bạn. Rất rõ ràng là không ai, đặc biệt là những người quản trị cao cấp như một CIO, lại có thể thành công nếu bạn không có độ ổn định trong công việc. Tôi hiểu các bạn có một ước vọng cháy bỏng muốn vươn lên, nhưng ước vọng đấy cần được xây trên vinh quang của sự kết hợp Win-Win giữa bạn và công ty của bạn. Nếu bạn muốn thành công bằng mọi giá, tôi đang nghĩ đến câu "Dục tốc bất đạt". Tôi chúc bạn được như ý nhưng tận trong thâm tâm, tôi không tin bạn sẽ thực sự thành công. Tôi đơn thuần nghĩ bạn thắng một trận chiến nhưng chưa hẳn là bạn thắng một cuộc chiến. Mong các bạn hãy nghĩ chuyện lâu dài, cho người và cho mình.
Ngày 9/5/2008, công ty TNHH NetViet đã phối hợp với chi nhánh phòng Thương Mại và Công Nghiệp Việt Nam tại TP. HCM tổ chức hội thảo "Giải pháp NetViet cho các cuộc khủng hoảng nhân sự". Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của nhiều DN phía Nam.
Tại đây, NetViet đã đưa ra các giải pháp mới : Dịch vụ tư vấn và triển khai giải pháp nhân sự cho DN, tối ưu hóa cơ cấu tổ chức, tư vấn tuyển dụng, tư vấn đào tạo, tiền lương và phúc lợi, đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên, xây dựng và nuôi dưỡng văn hóa DN, giải pháp cho các khủng hoảng nhân sự và tư vấn luật lao động. Từ các giải pháp này, NetViet sẽ giúp DN giải quyết những bài toán khó về nhân sự.
Trên thực tế có rất nhiều công ty đang phải đối mặt với việc thiếu hụt nhân sự và tình trạng đình công của công nhân đòi hỏi các quyền lợi. Khi đó NetViet sẽ đóng vai trò là phòng nhân sự chuyên nghiệp sát cánh với DN giải quyết các vấn đề nảy sinh. Với các dịch vụ này, DN không cần phân tán sức mạnh vào các công việc mà đối với họ không tạo ra lợi nhuận trực tiếp, đồng thời giảm thiểu khả năng mất thời gian và chi phí lớn cho các cuộc khủng hoảng về nhân sự